نگاهی به بخش کشاورزی سیستان - نخستین وبلاگ اخبار استان سیستان و بلوچستان
کشاورزی از دیرباز سهم بسزایی در ارتزاق و امرار معاش ساکنان مناطق روستایی کشور داشته و تمامی مردم به نوعی محتاج محصولات کشاورزی هستند.
در این میان شهرستانهای زابل و زهک با ? ???هزار و ? ????کیلومترمربع مساحت در شمال سیستان و بلوچستان، سرزمینی حاصلخیز در جنوب شرقی ایران است.
گرچه با وجود ادامه بحران خشکسالی و مشکلات فراوان ناشی از آن در ? ???سال اخیر کشاورزی آنچنان که باید در سیستان رونق نگرفته ولی ساکنان این منطقه اعم از جوانان و سالخوردگان از تلاش برای آبادانی دست نکشیده‌اند.
? ???سال پیش بیش از ? ???هزار بهره‌بردار بخش کشاورزی در سیستان بدون هیچ گونه دغدغه‌ای با کشت و کار در زمینهای خود امرار معاش و گذران زندگی می‌کردند.
قبل از خشکسالی آب رودخانه مرزی هیرمند با نوساناتی در فصول مختلف سال به مرز ایران جریان داشت و در کنار بارش نزولات آسمانی این منطقه از کشور سرسبزی و طراوت خاصی به خود گرفته بود.
کشاورزان منطقه به مدد این رودخانه مرزی با زیرکشت بردن بیش از ?????هزار هکتار از زمینهای سیستان در بخشهای پنجگانه منطقه سفره‌ای سبز از طبیعت زیبا را در این خطه گسترانیده بودند.
دشت سیستان با داشتن بزرگترین دریاچه آب شیرین فلات شرق ایران موقعیت منحصربفردی در زمان قبل از خشکسالی دارا بود.
پیش از خشکسالی ساکنان ? ????روستای سیستان با توجه به ورود جریان آب هیرمند به مرز ایران بدون هیچگونه دغدغه‌ای به کار کشاورزی، دامداری و صیادی اشتغال داشتند.
تاکستانهای سرسبز، زمینهای حاصلخیز کشت جالیز، صیفی و به ویژه غلات از جمله برکتهای ترسالی دشت سیستان بود.
با توجه به کشت و برداشت مناسب و با کیفیت غلات در سیستان، این سرزمین به انبار غله ایران در دوره‌های گذشته معروف بوده است.
سرزمین سیستان را به این علت انبار غله نامیده‌اند که کشاورزان سیستان در دوره ترسالی تنها در بیش از ? ???هزار هکتار از مجموع ? ????هزار هکتار زمینهای حاصلخیز این خطه محصولات زراعی نظیر گندم و جو کشت می‌کردند.
قطع جریان رودخانه هیرمند به مرز ایران، کاهش نزولات آسمانی و در نهایت خشک شدن دریاچه چهار هزار کیلومترمربعی هامون ضربه سخت و جبران ناپذیری به بخش کشاورزی و کشاورزان این منطقه وارد کرد.
در دوره ترسالی یعنی قبل از خشکسالی ? ???سال اخیر، میانگین بارش سالانه سیستان ? ???میلیمتر بود که این میزان بارش در کنار جریان هیرمند کمک زیادی به کشاورزان می‌کرد.
اداره جهاد کشاورزی زابل به منظور کاهش مشکلات ناشی از خشکسالی و احیا مجدد بخشی از زمینهای کشاورزی و باغی سیستان در سالهای اخیر تسهیلاتی را برای روستاییان و دانش‌آموختگان بخش کشاورزی این شهرستان فراهم کرده است.
حفر و تجهیز نزدیک به هفت هزار حلقه چاه کشاورزی، ایجاد بیش از ????? واحد گلخانه‌ای، اجرا طرحهای آبخیزداری و خرید تضمینی محصولات کشاورزی از جمله این تسهیلات است.
چاهکهای حفر شده با توجه به تداوم خشکسالی، نقش بسزایی در حاصلخیز کردن بخشی از اراضی نقاط مختلف سیستان داشته‌اند.
با تلاش کشاورزان سیستان از پارسال تاکنون و با جریان دوباره هیرمند به مرز ایران و آبگیری بخشی از دریاچه هامون در نزدیک به ? ???هزار هکتار اراضی سیستان محصولات مختلف کشت و برداشت شده است.
اجرای حق‌آبه ایران از هیرمند و پرآبی دریاچه هامون بار دیگر می‌تواند بخش کشاورزی سیستان را همچون سالهای پیش از خشکسالی پر رونق کند.
البته نباید از این واقعیت گذشت که مدیریت به‌زراعی کشاورزان و خاک مناسب سیستان باعث شده برخی از محصولات کشاورزی در سطح قابل قبولی در این منطقه کشت و برداشت شود.