چاه نیمههای سیستان یا همان گودالهای طبیعی آب یکی از عوامل اصلی ماندگاری جمعیت سیستان بشمار میرود که در سالهای اخیر اهمیت آن بر همگان دو چندان شده است.
چاه نیمهها که سه گودال طبیعی آب را شامل میشود در ۳۵کیلومتری زابل در شهرستان زهک قرار گرفته و بیش از ۶۵۰میلیون متر مکعب ظرفیت ذخیرهسازی آب دارد.
این چاه نیمهها با حجم ذخیره بالای آب آشامیدنی و کشاورزی از مهاجرت بیش از ۵۰۰هزار جمعیت منطقه سیستان که با خشکسالی چندین ساله رو به رو بودهاند، جلوگیری کرده است.
قطع جریان هیرمند به مرز ایران و در نهایت خشکسالی یک دهه اخیر سبب بروز مشکلات عدیدهای برای ساکنان دشت سیستان و به تبع آن شهرستانهای همجوار این منطقه شده است.
وزش بادهای فصلی و موسمی سیستان که قدمتی دیرینه دارد و با تاریخ این سرزمین باستانی همنوا شده همه ساله نوازشگر مردم صبور و رنج کشیده این خطه از میهن اسلامی است.
به گزارش ایرنا، سیستان که شمالیترین نقطه استان سیستان و بلوچستان بشمار میرود، نگینی برآمده از آبرفتهای رودخانه هیرمند است که بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان و تالاب بینالمللی را در خود جای داده است.
وجود آثار متعدد تاریخی از جمله "شهر سوخته" متعلق به پنج هزار سال قبل از میلاد با اسراری نهفته در دل کویر، "کوه خواجه" عظیمترین بنای خشتی جهان، "دهانه غلامان" تنها شهر هخامنشی و جاذبههای طبیعی دیگر بهشتی برای پژوهش باستانشناسان و محققان است.
هر چند که مردم مناطق مختلف کشور تاکنون اخباری متفاوت از توفانهای سهمناک شن و مشکلات پس از آن در سیستان از رسانههای ارتباط جمعی شنیده و دیدهاند اما این منطقه بویژه برای محققان و جغرافیدانان جهان به منزله آزمایشگاهی بزرگ طبیعی است.
سیستان با گستره ۱۶هزار و ۹۴۷کیلومتر مربع آب و هوایی گرم و خشک دارد.
ابتدای امسال با ورود مقطعی آب هیرمند به مرز ایران کشاورزی سیستان تا حدودی دوباره زنده شد ولی خشکسالی همچنان بخشهایی از این حوزه جغرافیایی را رنج میدهد.
بادهای موسمی ۱۲۰روزه سیستان پدیده طبیعی و بومی این سرزمین است که همه ساله از اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور ماه ادامه دارد.
وزش این بادها پیش از پدیده خشکسالی با توجه به پرآبی دریاچه هامون نقش به سزایی در تلطیف آب و هوای منطقه داشت.
قطع جریان آب هیرمند به مرز ایران و به دنبال آن خشکی دریاچه چهار هزار کیلومتر مربعی هامون مردم سیستان را که بدون هیچ گونه دغدغهای به فعالیتهای مختلف اقتصادی اشتغال داشتند، با مشکل معیشتی و اقتصادی مواجه کرده است.
چاه نیمههای سیستان امروز نقش مضاعفی در ماندگاری مردم این سرزمین تفدیده ایفا میکند چرا که به عقیده مردم آب موجب آبادانی و عمران خواهد شد.
اما امروزه دریاچه وسیع هامون که بخشی از آن در مناطقی از ولایت "نیمروز" افغانستان واقع شده به علت خشکیدن به منشا اصلی حرکت شنهای روان در سیستان تبدیل شده است.
وجود تالاب هامون و امکان تولید علوفه "نی" در ۱۵۰هزار هکتار از این دریاچه با تولید متوسط حداقل شش تن علوفه خشک در هکتار در زمانهای ترسالی از جمله سرمایههای مهم منطقه محسوب میشود.
در این شرایط وزش بادهای فصلی، ذرات گرد و غبار موجود در سطح منطقه و به خصوص بخشی از دریاچه هامون را در هوا معلق میکند